ေဆာင္းႏွင္းမ်ားႏွင့္ နယူးေဒလီ ခရီး

ေက်ာင္းပိတ္ရက္အတြက္ ပူေနးမွသည္ ေဒလီဆီသို႔ ခရီးတစ္ေထာက္ အလယ္ေရာက္ျဖစ္ခဲ့သည္။ အရွင္ဝိေဝက၊ အရွင္သီလာစာရ၊ အရွင္ေခမာနႏၵ တို႔ႏွင့္အတူျဖစ္ပါတယ္။ (၃၀) နာရီခန္႔ ရထားခရီးဟာ (ကီလိုမီိတာ ၁၅၅၀ ေက်ာ္) အလြန္စိတ္ညစ္စရာေကာင္းတဲ့ ခရီးတစ္ခုပါ။ ေႏွာင္မ်ား မစီးခ်င္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ စိတ္ညစ္ခဲ့ရပါတယ္။ အိႏၵိယရထားႏွင့္ အိႏၵိယခရီးသြား သူတို႔ကေတာ့ ေနသားၾကေနပံုပါ။ ကိုရင္အာယု တို႔အဖို႔ေတာ့ ဒီရထားခရီးစဥ္ကို စာမဖြဲျခင္းေတာ့ျပီး။ တစ္ဘူတာနား တစ္ဘူတာဝင္ တစ္ဘူတာထြက္ ခရီးဆက္ခဲ့ရာမေတာ့ နယူးေဒလီဘူတာသို႔ ည (၁၀ ခြဲမွာ) ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ အရွင္ဇဋိလာလကၤာရ၊(သီတဂူ) အရွင္ကုသလသာမိ(သီတဂူ)အရွင္ေသဇၨန(ပခုကၠဴ) ေဒလီေက်ာင္းသားမ်ားမွ ဘူတာမွာ လာႀကိဳၾကပါတယ္။ ပူေနး ႏွင့္ ေဒလီ ရာသီဥတုခ်င္းကြားျခားလြန္းပါတယ္။ ျမဴႏွင္းမ်ားႏွင့္အတူ ေအးျမျမ ေဆာင္ေလးတို႔ကလည္း ႀကိဳဆိုလ်က္ရွိၾကပါတယ္။ တီဗက္လူမ်ိဳးမ်ား ဖြင့္လစ္ထားတဲ့ တည္းခိုးခန္းမွာ (တစ္ည ရူပီး ၂၅၀ ႏွင့္) ငါးည အိပ္ ေျခာက္ရက္ တည္းခိုခဲ့ၾကပါတယ္။

ဂႏၶီအထိမ္းအမွတ္ ပန္းျခံ
အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရး ဖခင္ႀကီး မဟတၱမဂႏၶီ၏ အထိမ္းအမွတ္ ပန္းျခံသို႔ သူငယ္းခ်င္းမ်ားမွ ေရွးဦးပထမ လိုက္ပို႔ၾကပါတယ္။ အလြန္သာယာျပီး က်ယ္ဝန္းလွတဲ့ ပန္းျခံႀကီးအလယ္ဝယ္ (ရာဇဂဟ= မင္းအိမ္) တစ္ခန္းတစ္နား ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။ မဟတၱမဂႏၶီႀကီး၏ အေလာင္းကို ယခုေနရာမွာ မီးသၿဂိဳလ္ခဲ့တယ္လို သိခဲ့ရပါတယ္။ ပန္းမ်ိဳးစံုတို႔ျဖင့္ ေနစဥ္ေနတိုင္း ပူေဇာ္ထားပါတယ္။ မီးရူးတိုင္ႏွင့္ အျမဲထြန္းညွိၿပီး ခမ္းခမ္းနားနား ဂုဏ္ျပဳထားတယ္။ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား အရြယ္မ်ိဳးစံုးကို ဆရာ ဆရာမတို႔က လိုက္လံျပသ ရွင္းျပေနတာကို ေတြရပါတယ္။ မည္သူမဆို လြတ္လပ္စြာ လာေရာက္ေလ့လာခြင့္ရွိပါတယ္။ (ဒီေနရာမွာ အေတြးတစ္ခု ဝင္လာတာကေတာ့  ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အာဇာနည္ဗိမာန္ကို သတိရမိပါတယ္။ ျမန္မာ လူငယ္မ်ား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္အဖြဲ႕ကို  ေကာင္းေကာင္းမသိၾကေတာ့၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ဒီလို ထည္ဝါစြာ လြတ္လပ္စြာ မေတြျမင့္ႏိုင္ မသိႏိုင္တာေတြကို ေတြးမိျပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္)

အိႏၵိယဂိတ္
ဒီအေဆာက္အဦးကေတာ့ ပါကစ္စတန္ႏွင့္ အိႏၵိယ စစ္ျဖစ္စဥ္က တိုင္းျပည္အတြက္ အသက္ေပးသြားၾကတဲ့ သူရဲေကာင္းစစ္သည္ေတြကို အမွတ္ရဖြယ္အေနႏွင့္ ဂုဏ္ျပဳတည္ေဆာက္ထားလို႔ သိရပါတယ္။ အုတ္ခဲ့ႀကီးေတြမာ စစ္သားေတြရဲ. နာမည္ေတြ ေရးထိုးထားတာကိုေတြရပါတယ္။ ဒီေနရာမာေတာ့ ပြဲေတာ္ႀကီးတစ္ခုအလား ျပည္တြင္ျပည္ပ လာေရာက္လည္ပတ္သူေတြႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနပါတယ္။ သတိထားမိတာတစ္ခုကေတာ့ သူမ်ားတိုင္ျပည္မွာ ဂႏၶီတို႔လို႔ အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွ အစ အညၾတရ စစ္သည္ အဆံုး အားလံုးကို ဂုဏ္ျပဳထားၾကတယ္ဆိုတာပါဘဲ။ ထိုမွ တစ္ဆင့္ လြတ္ေတာ္အေဆာက္အဦးမ်ား သမတအိမ္ေတာ္ စသည္တို႔ကို ကားေပၚကဘဲ ၾကည့္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။

ေနရူးအိမ္
အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ခဲ့သူ။ အဂၤလိပ္အစိုးရဆီမွ လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုး တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သူရဲ. အိမ္ၾကီးပါ။ အလြန္က်ယ္ဝန္းတဲ့ ျခံဝန္းၾကီးတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ပန္ျခံေတြ ျမက္ခင္ျပင္ေတြႏွင့္ သာသာယာယာရွိပါတယ္။ ျပတိုက္တစ္ခုအျဖစ္ ဖြင့္လစ္ျပသထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမာလည္း ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား အမ်ားအျပားကိုေတြရပါတယ္။ အိမ္ဝင္းအတြင္းမွ သစ္ပင္ၾကီးတစ္ခုေအာက္ဝယ္ သမီးျဖစ္သူ အင္ဒရီယာဂႏၶီ၊ ႏွင့္ ေျမးျဖစ္သူ ရာဂ်စ္ဂႏၶီ တို႔ႏွင့္အတူ တကြ မီးပူေဇာ္ထားတဲ့ေနရာတစ္ခုရွိပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းမ်ား၏ ေျပာျပခ်က္အရ ဒီေနရာဝယ္ သူတို႔ သံုးေယာက္၏ ရုပ္အေလာင္းမ်ားကို မီးရႈိခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အိမ္ၾကီး၏ အတြင္းပိုင္းဝယ္ အမွတ္တရ ပစၥည္းအေရာင္းဆိုင္၊ ေနရူး၏ အသံုးေဆာင္မ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာမွ လက္ခံရရွိခဲ့ေသာ အမွတ္တရ ပစၥည္းမ်ား (ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဆင္စြယ္ျဖင့္ ထုလုပ္ထားေသာ ဘုရာဆင္းတုႏွင့္ ဘုရားေဆာင္) အိပ္ခန္း၊ ဧည့္ခန္း၊သမိုင္းဆိုင္ရာ ဓါတ္ပံုမ်ား၊ သူေသဆံုးသြားခဲ့ေသာ ကုတင္ႏွင့္ အိပ္ရာခင္း၊ စသည္ စသည္မ်ားကို တခမ္းတနား ျပသထားပါတယ္။ ထူးျခားမႈတစ္ခုကေတာ့ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို ေနအိမ္၏ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ေတြရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္သက္မိခဲ့တဲ့ စာတမ္းေလးတစ္ခုကေတာ့ "They call me the Prime Minister of India, but it would be more appropriate if I were called the first servant of India."  (အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လို႔ ကၽြႏ္ုပ္ကိုေခၚၾကတယ္ဗ်ာ။ အိႏၵိယရဲ.အေကာင္းဆံုး ေက်းကၽြန္လို႔မ်ား ေခၚခဲ့မယ္ဆိုရင္ ပို႔သင့္ေလ်ာ္ပါလိမ့္မယ္)။ (ဘာသာျပန္မွားယြင္းေနရင္ ခြင့္လြတ္ပါ)

အင္ဒရီယာဂႏၵီအိမ္။
ေနရူးအိမ္ႏွင့္ မလွမ္းမကမ္းမွာဘဲ သမီးျဖစ္သူ အင္ဒရီယာ ဂႏၵီ၏ ေနအိမ္ကို ေတြျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေနအိမ္ရဲ. ျခံဝင္းအတြင္းမွာဘဲ သူမ လုပ္ၾကံခံခဲ့ရပါတယ္။ သူမ ေနာက္ဆံုး လမ္းေလ်ာက္သြားခဲ့တဲ့ ေနရာ၊ ေသနတ္ အျပစ္ခံရတဲ့ ေနရာ၊ ေနာက္ဆံုးလဲက်သြားတဲ့ေနရာ၊ စသည္စသည္ျဖင့္ ေသျခာစြာ ျပသထားပါတယ္။ အိမ္အတြင္းပိုင္းမာေတာ့ သူမ လုပ္ရွားခဲ့တဲ့ သမိုင္းဝင္ဓါတ္ပံုမ်ား၊ သူမ ေသဆံုးစဥ္ ဝတ္ဆင္ခဲ့တဲ့ အဝတ္အစားမ်ား၊ လြယ္ခဲ့တဲ့ လြယ္အိပ္၊ စီးခဲ့တဲ့ ဖိနပ္၊ တျခားေသာ စာၾကည့္ခန္း အလုပ္ခန္းမ်ား၊ ျပီးေတာ့ သားျဖစ္သူ ရာဂ်စ္ဂႏၶီ၏ အမွတ္တရ ပစၥည္းမ်ား၊ ရာဂ်စ္လုပ္ၾကံခံရစဥ္ ဝတ္ခဲ့ေသာ ေဘာင္းဘီႏွင့္ ဖိနပ္ ေျခအိပ္၊ (အကၤ်ီမာ ဗံုးႏွင့္အတူ ပါသြားဟန္ရွိ) စသည္ႏွင့္ ဘုရားရွိခိုးခန္း စသည္တို႔ကို ၾကည့္ရႈခဲ့ရပါတယ္။ ေနရူးၾကီး ျခံဝင္းေလာက္ေတာ့ မက်ယ္ပါ၊ သို႔ေသာ္ အေတာ္အသင့္က်ယ္ေသာ ျခံဝန္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

မဟတၱမဂႏၶီ ေနအိမ္
ပန္းမ်ိဳးစံုတို႔ျဖင့္ တန္းဆာဆင္ထားေသာ ျခံဝန္းၾကီးတစ္ခုအတြင္းဝယ္ ၾကီးမားေသာ အိမ္ၾကီးတစ္လံုးရွိပါတယ္၊ အိမ္ၾကီး၏ ေဘးတစ္ခ်က္ဝယ္ မ႑ပ္ပံုစံ အစီးအေဝးခန္းမၾကီးတစ္ခု၊ ျပီးေတာ့ ျမက္ခင္စိမ္းကြင္းျပင္က်ယ္တစ္ခု၊ အဲဒီျမက္ခင္းျပင္မာဘဲ သူအသတ္ခံခဲ့ရတယ္လို သိရပါတယ္။ (ေသြးစြန္းေသာ ေနရက္မ်ား တကၠသိုလ္ေနဝင္း စာအုပ္ဝယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လုပ္ၾကံခံရပံုႏွင့္အတူ ဂႏၵီၾကီး လုပ္ၾကံခံရပံုတို႔ကို ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္) အိမ္အတြင္းပိုင္းမာေတာ့ သူ၏ ဘဝ ရုပ္ရွင္ ႏွင့္ သမိုင္းဆိုင္ရာရုပ္ရွင္မ်ားကို ျပသေနေသာ ေအာ္ဒီယိုခန္းမၾကီး ႏွစ္ခုကိုလည္း ေတြခဲ့ရပါတယ္။ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားၾကည့္ရူေလ့လာေနၾကသည္မ်ားကိုလည္း ေတြခဲ့ရပါတယ္။ သမိုင္းဝင္ ဓါတ္ပံုမ်ားကို အိမ္နံရန္တြင္ ခ်ိတ္ဆြဲျပသထားပါတယ္၊  ဝယ္ခ်င္ေသာ စာအုပ္မ်ားေတြခဲ့ေသာ္လည္း ပိုက္ဆံမလံုေလာက္သည္ကတစ္ေၾကာင္း၊ ဝယ္ျပိးရင္ အဆင့္ဆင့္သယ္ယူေနရမယ္ဒုကၡ စသည္စသည္ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဘယ္စာအုပ္မွ် မဝယ္ျဖစ္ခဲ့ပါ။။ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရဲ. ေျပာၾကားခ်က္တစ္ခုကေတာ့ "ကိုယ့္လူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အိမ္ေရာက္ဘူးလားတဲ့" "မေရာက္ဖူးဘူးဗ်" ျပန္ေျပာခ်ိန္မာေတာ့ "ဗိုလ္ခ်ဳပ္အိမ္ေတာင္မေရာက္ဘူးတဲ့ မင့္တို႔ ငါတို႔က ဂႏၶီအိမ္ ေနရူးအိမ္ေတြကို လာျပီး ေလ့လာေနတာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ေစာ္ကားရာေရာက္တာေပါ့ဗ်" တဲ့ (ကဲ့ ေဒလီကို လာလည္တာ ကိုယ့္အမွားပင္ျဖစ္ျပီးေကာ)

ျမတ္ဗုဒၶ သတိပ႒ာန္ေဟာရာ
ေဒလီၿမိဳ႕လယ္တစ္ေနရာမွာေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶမွ ဉာဏ္ႀကီးရွင္ကုရုတိုင္းသားတို႔အား သတိပ႒ာန္တရား ေဟာၾကားရာ ေနရာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ေက်ာက္တုံး ေက်ာက္ခဲ့ ထူထပ္တဲ့ေနရာတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပံုရပါတယ္။ ေက်ာက္တံုႀကီးတစ္ခုအေပၚမွာ ျခံဝင္းခတ္ျပိးေတာ့ အမွတ္အသားတစ္ခုလုပ္ထားတာေတြရပါတယ္။ "ဘုရားရွင္လက္ထက္ကို အာရံုျပဳ ပူေဇာ္ေပေတာ့သူငယ္ခ်င္းေရ" ဟူေသာအသိေပးခ်က္အရ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ပြားမ်ား သတိပ႒ာန္သုတ္ကိုလည္း အလြတ္မရေတာ့ ရတဲ့ ၂၄ ပစၥည္းကိုဘဲ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ခဲ့ရပါတယ္။

လိုတက္ဘုရားေက်ာင္း (Lotus temple)
ၾကားပန္းပံု အေဆာက္အဦးႀကီးတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္၊ ဘာသာေပါင္းစံုး အကုန္ရွိပါတယ္။ ကိုယ့္ဆိုင္ရာ ဆိုင္ရာ ဘာသာတရားအထိမ္းအမွတ္ေရွ႕မွာ ဆုေတာင္း ဝတ္ျပဳရံုပါဘဲ။ အပန္းေျဖ အနားယူရာ စခန္းတစ္ခုပါ၊

အာရွရမ္ (AKSHARDHAM TEMPlE)
အလြန္လွပ သက္ရပ္တဲ့ အႏုပညာလက္ရာေတြ ျပည့္နက္ေနတဲ့ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဓါတ္ပံုရိုက္ခြင့္မရွိပါဘူး၊ လာေရာက္ေလ့လာသူေတြႏွင့္ ျပည့္နက္ေနတဲ့ ေနရာတစ္ခုပါ၊ ပုဂံအာနႏၵာ လက္ရာေတြထက္ အဆမ်ားစြားသာလြန္ပါတယ္ အျပင္ပိုင္းမွာ ေက်ာက္နီညိေရာင္တစ္မ်ိဳးကို ပန္းပုပညာျဖင့္ အႏုစိတ္ပံုေဖာ္ထားျပီးေတာ့၊ အတြင္းပိုင္းမွာေတာ့ စက်င္ေက်ာက္အမ်ိဳးအစားမ်ားျဖင့္ ရုပ္တုမ်ိဳးစံုကို သပ္ရပ္ က်နစြာပံုေဖာ္ထားပါတယ္။

ေဂါတမ္ဗုဒၶယူနီဗာစီတီ (GAUTAM BUDDHA UNIVERSITY)

UP ျပည္နယ္ဝန္းႀကီးခ်ဳပ္ မာယာဝတီ တည္ေထာင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ မာယာဝတီဟာ ဗုဒၶဘာသာတစ္ဦးျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီတကၠသိုလ္မာ တက္တဲ့ မည္သည့္ေက်ာင္းသားမဆို ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဘာသာရပ္ တစ္ခုကို မျဖစ္မေနသင္ယူရတယ္လို႔ သူငယ္ခ်င္းမ်ားက ေျပာပါတယ္။ ေတြဘူးသမ်မွာေတာ့  အလြန္လွပဆုံုးေသာ တကၠသိုလ္ၾကီးတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္၊ အက်ယ္အဝန္းအားျဖင့္ (၅၁၂ ဧက) ေက်ာ္ရွိတဲ့ ပန္းျခံႀကီးထဲဝယ္ လွပစြာ တည္ေဆာက္ထားပါတယ္၊ အလယ္တည့္တည့္မွာ ေရကန္းၾကီး ႏွင့္ ပန္းျခံႀကီးရွိပါတယ္ ၊ ၄င္းေရကန္ထိပ္တြင္ တည္ေထာင္သူ မာယာဝတီႏွင့္ သူ႔ဆရာ၏ ရုပ္တုပံုတို႔က ဗုဒၶရုပ္တု တစ္ဘက္တစ္ခ်က္တြင္ တည္ရွိပါတယ္။ ထိုေရကန္ႏွင့္ ပန္းျခံႀကီး၏ ပတ္ပတ္လည္မာေတာ့ စာသင္ခန္းမ်ား ကို ပတ္ျခာလည္း ပန္းပြင့္ ပံုသ႑ာန္တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ ထိုစာသင္ခန္းမ်ား ပတ္လည္းတြင္ ေက်ာင္းသားအေဆာင္းမ်ား၊ ဆရာဆရာမ အေဆာင္မ်ား၊ ဝန္ထမ္းေဆာင္မ်ား၊ စာၾကည္တိုက္မ်ား၊ ဘုရားဝတ္ျပဳခန္းမ်ားစသည္တို႔ကို လွပစြာ တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ ျမန္္မာ ရဟန္းေတာ့ (၈) ပါးခန္႔ တက္ေရာက္ပညာသင္းၾကားေနၾကပါတယ္။ ေဆာင္းတြင္းကာလျဖစ္သည္ေၾကာင့္ ဓါတ္ပံုေကာင္းေကာင္းရိုက္မရပါ။ ျမဴႏွင္းေတြၾကားမွာဘဲ ေနပြင့္ခ်ိန္ေလးကိုေစာင့္ျပီး ဓါတ္ပံုရိုက္ယူခဲ့ရပါတယ္။

ေျမေအာက္ရထား (METRO)
"ေတာသားၿမိဳ႕ေရာက္" ဆိုသည့္အလား ေတာေတြၾကားက ပူေနးမွာ ေနခဲ့သူ (ကိုရင္အာယု) တစ္ေယာက္အတြက္ ေဒလီျမိဳ႕ၾကီးက ေျမေအာက္ရထားဟာ  အထူးအဆန္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ "ပိုက္ဆံအိပ္ေတြ သတိထား ခါးပိုက္ႏႈိပ္ေတြရွိတယ္" သူငယ္ခ်င္းမ်ားရဲ. သတိေပးခ်က္အရ ပါလာတဲ့ ပိုက္ဆံေလးကို ခနခန စမ္းၾကည့္ခဲ့ရပါေသးတယ္။ ေျမေအာက္မ်ာ ၾကြက္ေတြလို႔ လိႈင္ေဂါင္းေဖာက္ သြားလာေနၾကသူေတြဘဲ။ ေျမေအာက္ေစ်းမွာ ဟိုေငးဒီေငးလမ္းေလ်ာက္ေနစဥ္မွာေတာ့ ကိုရင္အာယုတစ္ေယာက္ နာမည္ေတြ အမ်ားၾကီးရခဲ့ပါတယ္၊ လားမားႀကီး၊ ဂုရုႀကီး၊ ဘေႏၱႀကီး၊ ၾကီးေပါင္းမ်ားစြားႏွင့္ အေခၚခံခဲ့ရပါတယ္။

ေပ်ာ္ရႊင္ပါေစ
ကိုရင္အာယု
 (နယူးေဒလီေရာက္ ေတာသားတစ္ေယာက္)

Aurangabad မွ ခ်စ္စရာ့ေတးသံမ်ား

ဝႏၵာမိ ဘေႏၱ၊ ဝႏၵာမိ ဘေႏၱ၊ (ဘုန္းဘုန္း တပည့္ေတာ္ ဦးတင္ပါတယ္ဘုရား) ထူးဆန္းစြာျဖင့္  ကေလးတစ္သိုက္၏ သံဃာေတာ္မ်ားအား ဦးခိုက္အရိုအေသ ေပးေသာအသံတို႔ႏွင့္အတူ ကေလးႏွစ္ေယာက္က ကားတစ္ခါးဝမွာ ႀကိဳဆိုေနပါတယ္။ ထိုကေလးႏွစ္ေယာက္၏ အမူအရာ ႏုတ္မွ ရြတ္ဆိုေသာ (ဝႏၵာမိ ဘေႏၱ) အသံေလးမ်ားၾကားမိသည္ႏွင့္ "ေအာ္- ဟိုေရွးယခင္ ဗုဒၶသာသနာ ဒီေနရာ ဒီေဒသမွာ ေနေရာင္ျဖာခဲ့စဥ္က ဒီအသံေလးတို႔သည္ ကေလးမ်ား၏ ႏုတ္စကားမွ ေတးသံသာမ်ား ျဖစ္ေနမလား" ဟု ေတြးမိပါေတာ့သည္။ ကေလးႏွစ္ေယာက္ကား ခ်စ္စရာမူဟန္္ေလးမ်ားျဖင့္ စာေရးသူ၏ ေျခေထာက္ကို သူတို႔ လက္ကေလးမ်ားျဖင့္ထိကာ ထိကာျဖင့္ ဦးခ် အရိုအေသေပးေနၾကေလျပီ။ တစ္ျခားေသာ ကေလးမ်ားကလည္း အျခားေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ရပ္ေဝးမွ ျပန္လာေသာ ဦးၾကီး ဘၾကီး အကိုၾကီးတို႔ကို ေတြရသည့္အလား ဝမ္းသာအားရ ၾကိဳဆိုေနျပန္သည္။ (ေအာ္ ျမတ္စြာဘုရားက ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း မေတာ္စပ္ဘူးေသာ သူဆိုတာ မရွိဘူးလို႔ မိန္႔ခဲ့တာဘဲေလ) သုခီတာ ေဟာထ၊ သုခီတာ ေဟာထ= (ခ်မ္းသာၾကပါေစ) ဟု စားေရးသူတို႔လည္း တတ္သမွ် မွတ္သမွ်ျဖင့္ ဆုေပးခဲ့ရေတာ့သည္။

                ထိုအရပ္သည္ကား ေအာ္ရမ္ဂဘတ္ (Aurangabad) ၿမိဳ႕ေလးျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံ မဟာရ႒ျပည္နယ္ တြင္တည္ရွိသည္။ ဟိုတစ္ခ်ိန္တစ္ခါတုန္းကေတာ့ ဗုဒၶသာသနာ ေရႊေရာင္ေတာက္ပခဲ့ေသာ ေနရာေဒသျဖစ္သည္။ ေက်ာက္ေတာင္တို႔ျဖင့္ ဝိုင္းရံပတ္ထားေသာ အပူပိုင္ေဒသ တစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။ လည္းေကာင္း ေက်ာက္ေတာင္မ်ားတြင္ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသုံးသြားခဲ့ေသာ လွိဳင္ဂူၾကီးမ်ား၊ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား၊ ေက်ာက္ေလွခါးမ်ား၊ ေက်ာက္စၾကၤန္းမ်ား၊ ေက်ာက္အိပ္ခန္းမ်ား၊ ဗုဒၶဝင္မ်ားကို ခ်ယ္မုန္းထားေသာ ေက်ာက္ပန္္းပု အႏုလက္ရာမ်ားကိုေတြႏိုင္ပါတယ္။ သို႔မွတစ္ပါး  စိမ္းလမ္းေသာ သစ္ပင္တို႔ကို မေတြရ၊ ေခ်ာက္ကပ္ကပ္ ေက်ာက္ေတာင္ ၾကီးမ်ားသာ ေနရာတစ္ကာ စိုးမိုးထားသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအရပ္မွ ဗုဒၶဘာသာ မိသားစုတို႔၏ စိတ္သေဘာထားတို႔ကား ေစတနာ မိုးေရတို႔ျဖင့္ စိမ္းစိုးေနသည္၊ သဒၶါတရား ေက်ာက္ေဆာင္တို႔ျဖင့္ ခိုင္မာေနသည္၊ ဗုဒၶ၏ အမွန္တရားအတြက္ဆိုပါလွ်င္ အသက္ကိုပင္ ေပးမည့္သူမ်ားျဖစ္သည္။

သူတို႔ကို ဇာတ္နိမ့္ဆိုျပီး ဖိနိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခဲ့ေသာ ဟိႏၵဴတို႔ကို အံတုခဲ့ျပီ၊ အျခားေသာ ဘာသာတို႔၏ နယ္ခ်ဲလြမ္းမိုးမႈကိုလည္းၾကံၾကံခံခဲ့ျပီး။

ယခုအခါ (၀၉.၁၂.၂၀၁၂ မွ ၁၁.၁၂.၂၀၁၂ အထိ သံုးရက္တိုင္တိုင္ မဟာပရိတၱသုတ္ေတာ္မ်ား နာယူျခင္း

ျမန္မာ သီဟိုရ္ ထိုင္း အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလာေဒရွ္၊ ကေမၻာဒီယား ႏိုင္ငံမ်ားမွ သံဃာေတာ္မ်ား၏

တရားေတာ္မ်ားကို နာယူျခင္း

အပါးသံုးရာေက်ာ္ေသာ သံဃားေတာ္မ်ားအား ေဘာဇန အာဟာရတို႔ျဖင့္ သံုးရက္တိုင္တိုင္ လုပ္ေၾကြးျခင္း

ေနာက္ဆံုးေန႔ဝယ္ သကၤန္း စေသာ လွဴဖြယ္ဝတၳဳတို႔ကို လွဴဒါန္းျခင္း မဟာသံဃဒါန

အစရွိေသာ အလွဴေတာ္ၾကီးကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေလၿပီး။

ေျခာက္ေပပတ္လည္း အခန္း ႏွစ္ဆယ္ေသာ မ႑ာပ္ႀကီးကို ရူပီးေငြ (၁၁)သိန္းအကုန္က်ခံ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသည္။ ပိတ္စတို႔ျဖင့္ မ႑ာပ္ၾကီးကို မိုးထားသည္။ အစိမ္းေရာင္ေကာေဇာ္တို႔ျဖင့္ ခင္းက်င္းထားသည္။ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္အား ပန္းမ်ိဳးစံု သီသစ္မ်ိဳးစံုတို႔ျဖင့္ပူေဇာ္ထားသည္။ ကန္႔လန္႔ကာ၊ ေရာင္စံုမီးတို႔ျဖင့္ ဝိသုၾကံဳနတ္သား ဖန္းဆင္းသည့္အလား ထူးျခား ၾကီးက်ယ္ေသာ မဟာမ႑ာပ္ႀကီးျဖစ္ေပသည္။
သံဃာေတာ္မ်ား တရားမ႑ာပ္သို႔ ပင့္ေဆာင္ရာဝယ္ သုပၸဋိပေႏၷာ ဘဂဝေတာ သာဝက သံေဃာ စသည့္ သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို စည္း ဝါး က်နစြာ ရြတ္ဆိုၿပီး ပင့္ေဆာင္ၾကပါတယ္။ ဒါယိကာမမ်ားမွ သံဃာေတာ္မ်ား၏ ေျခေတာ္ကို ပန္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ က်ဲျဖန္႔ကာ ပူေဇာ္ၾကပါတယ္။ (ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာပင္ ယခုကဲ့သို႔ အျပဳအမူမ်ားကို မေတြခဲ့ဘူးပါ၊  ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ပါသည္။ အထက္ပါ ဓါတ္ပံုကိုၾကည့္ပါ ပန္းခင္းေသာလမ္းအစစ္ကို တကယ္ေလွ်ာက္ခဲ့ရပါသည္။) ပူေနးတကၠသိုလ္မွ သံဃာေတာ္မ်ားအားလံုးကို ပင့္ဖိတ္ထားေသာ္လည္း ဗုဒၶဂါယာမွ ဗုဒၶေဒသနာ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ပြဲႏွင့္ တိုက္ဆိုက္ေနေသာေၾကာင့္ စာေရးသူႏွင့္အတူ အရွင္ဇဝန၊ အရွင္စႏၵိမာ၊ အရွင္သီလာစာရ (သီတဂူ) အရွင္ေခမာနႏၵ (ခရမ္း) တို႔သာ ၾကြေရာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ (တကယ္တမ္းေတာ့ ဒီငါးပါးသည္လည္း စာေမးပြဲရွိေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဂါယာသို႔ မသြားျဖစ္ျခင္းျဖစ္သည္။)

၄င္းၿမိဳ႕ေလး၌ ႏွစ္ညအိပ္ သံုးရက္ ေနခဲ့သည္၊ မာတုဆာယာ ဟူေသာ အိမ္ေလးကို ျပည္ပ သံဃာေတာ္မ်ားအား ယာယီ ေက်ာင္းအျဖစ္ သီတင္းသံုးရန္ လွဴဒါန္းခဲ့ၾကသည္။ ေရပူ ေရေအး အစံုရေသာ အိမ္ေလးျဖစ္သည္။ အိမ္ရွင္မိသားစုမ်ားက သံဃာေတာ္မ်ားအား လိုေလေသးမရွိ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကသည္။ သိဒၶတၳဥယ်ာန္ကို လိုက္ပို႔ေပးသည္၊ ပန္းဥယ်ာန္ၾကီးတစ္ခု အလယ္ဝယ္ ျမတ္ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ႀကီးတစ္ခုကို ထုလုပ္ ပူေဇာ္ထားသည္။ တပ္မဟာကဲ့သို႔ ပံုစံတူ တစ္ခုဆီလိုက္ပို႔ၾကသည္၊ အံၾသဖြယ္ အႏုပညာလက္ရာတို႔ကို ေတြျမင္ရသည္၊ ထိုေနာက္ ျမိဳ႔ပတ္ပတ္လယ္မွ သံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးခဲ့ေသာ လွိဳင္ဂူႀကီးမ်ားကို လိုက္ပို႔ၾကသည္၊ ေက်ာက္ကမၻားမ်ားဝယ္ လွိဳင္ေခါင္းေဖာက္ ေက်ာင္းေဆာက္၊ ဘုရားတည္ၾကသည္၊ ေက်ာက္ေလးခါး ေက်ာက္စၾကၤန္ ေက်ာက္ကုတင္ စံုလင္လွေပသည္။ ဂူေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ရွိသည္ဟု ျမိဳ႕ခံတစ္ေယာက္မွ ေျပာပါသည္။ ထူးျခားေသာ အခ်က္မွာ ထိုၿမိဳ႕ေလးမွ ကေလးမွန္သမွ်တို႔သည္ သံဃာေတာ္မ်ားအား ေတြ႔သည္ေနရာတိုင္းဝယ္ "ဝႏၵာမိ ဘေႏၱ" ဟူ၍ ရွိခိုးၾကသည္မ်ားကို Aurangabad city မွ ခ်စ္စရာ့ ေတးသံမ်ား ဟု၍ ဝမ္းသာအားရ မွတ္တမ္းတင္မိေတာ့သည္။
ကိုရင္အာယု (မန္းသီတဂူ)

ပူေဏးမွာ ငါးလ ၾကာေသာအခါ

post မတင္ျဖစ္တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာပါၿပီး။ ေလးလေက်ာ္သြားျပီးဆိုပါေတာ့။ ေက်ာင္းစာေတြေရးလိုက္ ဖတ္လိုက္ စာေမးပြဲေျဖလွိဳက္ႏွင့္ ေလးလဆိုတဲ့ကာလဟာ ကုန္မွန္းမသိ ကုန္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ ကုလားျပည္မွာ ေပ်ာ္လြန္းလို႔ ရက္ေတြကုန္သြားျခင္းေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အမွန္အတိုင္ဝန္ခံရပါလွ်င္ စာေမးပြဲက်မွာ ေၾကာက္လို႔ဘဲ အခ်ိန္ေတြကုန္သြားတာ မသိလိုက္တာပါ။ 

ပူေနးတကၠသိုလ္မာေတာ့ (တစ္ျခားေသာ အိႏၵိယတကၠသိုလ္ေတြေတာ့ မေျပာတတ္ပါ) ပထမ တစ္လ ေက်ာင္းတက္ျပီးတာႏွင့္ဒုတိယလႏွင့္ တတိယလေတြ ဟာ စားေမးပြဲကိစၥေတြ စားေရးရျခင္းကိစၥေတြႏွင့္ အခ်ိန္ကုန္သြားပါတယ္။

၁။ ဆရာသင္သမွ်ေတြထဲက ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ေတြႏွင့္ ေက်ာင္းသားအိုင္ဒီယာေပါင္းစပ္ျပီး (topic) ေခါင္းစဥ္တစ္ခုလုပ္ကာ အဂၤလိပ္စာလံုးေရ (၃၅၀၀) ေက်ာ္ေသာ စာတမ္းတစ္ခုေရးရပါတယ္။ subject က (၅) ခုျဖစ္ေတာ့ ငါးေစာင္ေရးရပါတယ္။  အဲဒီလို႔ေရးတဲ့ အခါမွာ က်မ္းစာအေထာက္အထား (ဝါ) က်မ္းညြန္း (Reference) အနည္းဆံုး (၁၀) ခု ပါေအာင္ေရးရပါတယ္။

အဲဒီစာတမ္းကို တစ္ခ်ိဳက (tutorial) တစ္ခ်ိဳ႕ (assignment) ဆိုျပီး ေျပာဆိုပါတယ္။ 

မွတ္ခ်က္=== တစ္ေစာင္တစ္ေစာင္အတြက္ (ေကာင္းမြန္စြာ အခ်က္အလက္ျပည့္စံုစြာ စည္းကမ္းခ်က္ေတြႏွင့္အညီ ေရးႏီုင္ပါက) (၁၅) မွတ္ရမာျဖစ္ပါတယ္။

၂။ presentation and Discussion ေခၚေသာ စာလံုးေရ (၁၅၀၀) ပါေသာ စာတမ္းတစ္ခု ေရးရပါတယ္။ (presentation) အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြႏွင့္ ဆိုင္ရာဆရာေရွမွာ ဖတ္ျပရမာျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြႏွင့္ ဆရာကိုလည္း (copy) တစ္ခုစီ ေဝးထားရပါတယ္။ ကိုယ္စာတမ္းႏွင့္ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြႏွင့္ ဆရာရဲ. ေမးခြန္းေတြကို ေျဖႏိုင္ေအာင္လည္း ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားရပါမယ္။

မွတ္ခ်က္=== (ေကာင္းစြာတင္ျပႏိုင္က (၁၅) မွတ္ရမာျဖစ္ပါတယ္။) ဒါကလည္း ဘာသာငါးခုအတြက္ (၅)ေစာင္ေရးရပါတယ္။

၃။ Oral exam ႏုတ္ေျဖစာေမးပြဲျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာက ေမးခြန္းငါးခုကို ေမးပါတယ္၊ ေမးခြန္းတစ္ခုအတြက္ (၂)မွတ္ႏွံဳးႏွင့္ (၁၀)မွတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေျဖခါနီ ႏွစ္ရက္အလိုေလာက္မွ ဆရာကေျပာပါတယ္ ဘယ္ေန႔ ေအာ္ရယ္ ရွိတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းေပါ့ (ၾကိဳတင္ဖတ္ မွတ္ထားဖို႔ လို႔ပါတယ္)။

၄။  Internal exam သို႔မဟုတ္ written exam လို႔လည္းေခၚပါတယ္၊ ဆရာက ပုစၦာႏွစ္ခုကိုေမးပါတယ္။ တစ္ခုကို (၅)မွတ္ျဖစ္ပါတယ္။ စာလံုးေရ (၁၀၀) ေလာက္ႏွင့္ ရွင္းျပရတဲ့ ပုစၦာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ေျဖဆိုခ်ိန္ (၁) နာရီျဖစ္ပါတယ္။ ေမးခြန္းစတိုင္က (explain reference and contact) ဆိုျပီး လာေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီေလးခု ေျဖျပီးရင္ စာသင္ခ်ိန္ သံုးလကုန္သြားပါျပီး။ ေက်ာင္း (၁၀)ရက္ ပိတ္ျပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုးစာေမးပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္ရပါတယ္။

မွတ္ခ်က္= အထက္ပါ ေလးခုဟာ အမွတ္ (၅၀)ဖိုးျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းမြန္စြာ ေျဖဆိုႏိုင္ခ့ဲပါက၊  ေနာက္ဆံုးစာေမးပြဲ မေျဖခင္ကတည္းက စာေမးပြဲေအာင္ေနပါၿပီ။။

၅။ Final exam သို႔မဟုတ္ Semester တစ္ခုရဲ. ေနာက္ဆံုး စာေမးပြဲျဖစ္ပါတယ္ အမွတ္ (၅၀) ဘိုးပါ။ တစ္ခ်ိဳဘာသာေတြက (၄) ပုစၦာ၊ တစ္ခ်ိဳဘာသာေတြက (၅) ပုစၦာ စသည္သည္ျဖင့္၊ တစ္ခ်ိဳ႔လည္း ေမးခြန္း (၇)ခုထဲကမွ ႏွစ္သက္ရာ (၅) ခုကို ေျဖဆိုရတဲ့ ေမးခြန္းမ်ိဳးလည္း ပါပါတယ္။ ဆရာတစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ မတူၾကပါဘူး။ တစ္ပုစၦာကို အနည္းဆံုး Legal paper (၃) မ်က္နာေက်ာ္ခန္႔ ေရးသားႏိုင္ရပါမယ္။ ေျဖဆိုခ်ိန္ (၃) နာရီျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားစြားေလ့က်င့္ဖို႔ လိုပါတယ္။ (တစ္ျခားေသာ ဘာသာျပန္ေမးခြန္းမ်ား ကေတာ့ ေမးသေလာက္ ေရးရပါတယ္)

ဒီစာေမးပြဲျပီးရင္ေတာ့ ေက်ာင္း တစ္လခန္႔ပိတ္ပါတယ္။

ဗုဒၶဂါယာ ေက်ာင္းသားပြဲ သြားႏိုင္တယ္။ ပူေနးတစ္ဝိုက္က ဗုဒၶဘာသာ ေထရဝါဒဂိုဏ္သားမ်ား ေနထိုင္းသီတင္းသံုးသြားခဲ့တဲ့ ေရွးေဟာင္း လွိဳင္ဂူၾကီးမ်ားကို ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ လွိဳင္ဂူေပါင္း မ်ားစြာရွိတယ္လို႔ ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါတယ္။

ေလ့လာလို႔သူ ညီငယ္ရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ ပညာျပန္႔ပြား အက်ိဳးမ်ားဖို႔ စာေရးသူ ေလ့လာခဲ့ေသာ (MA Buddhist studies) ပထမစာေမးပြဲမွ ဘာသာရပ္မ်ားကို ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္။ 

SEMESTER I

Compulsory Papers

BL: Paper I.1 History of Pali Language and Literature

BL: Paper I.2: Study of Particular Pali Texts: Dhammapada and Suttanipata

BL: Paper I.3: Rise and Development of Buddhism up to the Ashokan Period

BL: Paper I.4: Milindapanho: Bahirakatha to Nibbanavagga (p. 1 to 73)

မူရင္းကေတာ့ ေလးခုပါ သို႔ေသာ္ Paper 1.2 မွ ဓမၼပဒ ႏွင့္ သုတၱနိပါတ တစ္ခုစီျပန္ကြဲေသာေၾကာင့္ (၅) ဘာသာျဖစ္သြားပါတယ္။။ 

=================================

ဒုတိယပါတ္ စာသင္ခ်ိန္မာေတာ့ ေအာက္ပါ ဘာသာရပ္မ်ားကို ေလ့လာရမာျဖစ္ပါတယ္။

SEMESTER II

Compulsory Papers

BL: Paper II.1: History of Sanskrit Buddhist Literature

BL: Paper II.2: Study of Earlier Sanskrit Buddhist Texts: Mulasarvastivadavinaya-vastu,

Mahavastu, Lalitavistara, Divyavadana

BL: Paper II.3: Development of Buddhism in India, after the Ashokan period up to the

12th Century

BL: Paper II.4: Sanskrit Buddhist Literature: Gandavyuhasutra, Lankavatarasutra,

Samadhirajasutra, Suvarnaprabhasasutra

 ညီငယ္မ်ား သုတမ်ားျပား ပညာပြားၾကပါေစ။။။

 ကိုရင္အာယု (မန္းသီတဂူ)

၀၄.၁၂.၂၀၁၂