အိႏၵိယျပည္မွ ဖိုးဝင္ေတာင္မ်ား

လွိဳင္ဂူေတာ္ႀကီး  အတြင္းပိုင္းတြင္ ခရီးသြားေဖၚ အိႏၵိယ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္အတူ

လွိဳင္ဂူရင္ျပင္မွ စာေရးသူ

လွိဳင္ဂူအတြင္း နံရံေက်ာက္ပန္းပုရုပ္တုမ်ားေဘးတြင္
တိဗက္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး Tsultrim Dhargay ႏွင့္အတူ

လိွဳင္ဂူေတာ္အတြင္းပိုင္း တစ္ပါးအိပ္ခန္း ေက်ာက္တံခါးဝမွာ

လွိဳင္ဂူေတာ္ ရင္ျပင္ဝက
သာယာပါဘိ ေညာင္ေဗာဓိ

လွိဳင္ဂူေတာ္အတြင္းပိုင္း သံဃာေတာ္မ်ား စူေဝးရာ ဓမၼသဘာ

လွိဳင္ဂူေတာ္ႀကီး ရင္ျပင္သို႔အဝင္ဝတြင္
ေဗာဓိပင္

                
         ၂၈၊ ၀၇၊ ၂၀၁၂ စေနန႔  ေနာင္ေတာ္ၾကီး ေကာင္းမြန္၏ ဦးေဆာင္မူျဖင့္ တိဗက္ရဟန္းေတာ္တစ္ပါး၊ အရွင္သီလာစာရ တို႔ႏွင့္အတူ၊ မုံရြာ ဟိုဘက္ကမ္းက ဖိုးဝင္ေတာင္ႏွင့္တူေသာ အိႏၵိယ ဖိုးဝင္ေတာင္မ်ားသို႔ ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ (တိဗက္၇ဟန္းေတာ္ မွတစ္ပါး က်န္သံုးပါဟာ သီတဂူ ညီေတာ္ေနာင္ေတာ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္) ဖိုးဝင္ေတာင္ဟု ဆိုရျခင္းမာ ေက်ာက္ေတာင္ၾကီးကို ထြင္းထုျပီး ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးမ်ား၊ ထိုေက်ာင္းေတာ္အတြင္ သံဃာေတာ္တို႔အတြက္ အိပ္ခန္းမ်ား၊ တရားေဟာ၊ တရားျပ၊ စာခ်ရာ ဓမၼသဘာၾကီးမ်ား၊ စသည္စသည္တို႔ကို ထုဆစ္ထားေသာေၾကာင့္ စာေရးသူတို႔ အညာက ဖိုးဝင္ေတာင္ႏွင့္ တူရာကား အိႏၵိယ ဖိုးဝင္ေတာင္မ်ားဟု ဆိုလိုက္ရေပသည္။

တူတာေတြရွိသလို မတူတာေတြကေတာ့ ရာသီဥတုပင္ျဖစ္သည္။ ရာသီဥတုကေတာ့ က်ိဳက္ထီးရို ရာသီဥတုႏွင့္ တူပါသည္။ မိုးမ်ားၿပီး ခ်မ္းေအးပါသည္။ မၾကာခဏ မိုးရြာေသာေၾကာင့္ ေရတံခြန္မ်ား စီးက်ေနသည္မွာ အလြန္လွပ က်က္သေရရွိလွေပသည္။

ကာလ ဘာဂ်ာ (Karla Bhaja caves ) လွိဳင္ဂူမ်ားဟု လူသိမ်ားထင္းရွားပါသည္။ 

ပူးေနး ဘံုေဘး ဟိုက္ေဝးလမ္းေဘးတစ္ဘက္စီတြင္ ရွိပါတယ္။ ဘံုေဘမွ လာသည္ရွိေသာ္ ကာလ(karla) လိွဳင္ဂူသည္ လမ္း၏ ဘယ္ဘက္တြင္းရွိပါသည္။ ဘာဂ်ာ (Bhaja) လိွဳင္ဂူသည္ လမ္း၏ ညာဘက္ေဘးတြင္ရွိပါသည္။ ကာလလွိဳင္ဂူက ဘာဂ်ာလွိဳင္ဂူထက္ ပို႔ျပီး အႏုပညာလက္ရာေျမာက္ပါသည္။
သို႔ေသာ ဘာဂ်ာလိွဳင္ဂူတြင္ သံဃာေတာ္မ်ားပိုျပီးသီတင္းသံုခဲ့ပံုရပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဘာဂ်လွိဳင္ဂူတြင္ သံဃာေတာ္အိပ္ခန္းမ်ားကို မ်ားစြာေတြရွိရပါသည္၊ ထိုျပင္ သံုးေရကန္းမ်ားကိုလည္း ဘာဂ်ာဂူထက္ မ်ားစြာေတြရေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။

 ပူေနး အေဆာင္ကေန ၁၀ နာရီ ၃၆ မိနစ္ေလာက္မွ စာေရးသူတို႔ ကားထြက္ပါတယ္။ ၁၂ နာရီ တိတိမွာေတာ့ ကာလ (Karla) ေတာင္ေျခကိုေရာက္လို႔ ေျခလွ်င္တက္ၾကရပါတယ္။ ကားေပၚက ဆင္းတယ္ဆိုရင္ဘဲ မိုးေတြရြာလာေတာ့ ကဗ်ာကရာ ထီးေတြထုပ္ၾကရပါတယ္။ ကံဆိုးတာကေတာ့ မိုးေၾကာင့္ ဓါတ္ပံုေကာင္းေကာင္းေတြ မရခဲ့ျခင္းပါဘဲ။

ေရွးေဟာင္းသုေတသန ပညာရွင္မ်ား ေရးထိုးထားသည္ စာမ်ားအရ (ဘီစီ ၂ ရာစု) မွ (ေအဒီ - ၇ - ရာစု) ထိ ေထရဝါဒႏွင့္ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာေတြ တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္။  လြမ္းမိုးေနထိုင္း ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

မႏၱေလးေတာင္ေလာက္ ျမင့္ပါတယ္။ ေတာင္တစ္ဝက္ေလာက္ ကားႏွင့္တက္ျပိး ေျခလွ်င္ ဆက္တက္ ရပါတယ္။ က်ိဳက္ထီရိုးေတာင္တန္းေတြလို႔ ျမဴခိုးေတြႏွင့္ အုပ္ဆိုင္းေနပါတယ္။ သို႔ပါေသာေၾကာင့္ မၾကာခဏ မိုးရြာခ်ပါတယ္။ မိႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ တက္ျပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ လွိဳင္ဂူေတာ္ၾကီးရဲ႕ ရင္ျပင္အဝကိုေရာက္ပါတယ္။ အဲဒီမာ အရိပ္အာဝါသ ေကာင္းေသာ ေဗာဓိပင္ညီေနာင္ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ပင္ပူျပီးေပါက္ေနတာပါ။ ဟိုေရွးအခါက သူေတာ္စင္မ်ား ဒီေဗာဓိပင္ၾကီးေအာက္မာ တရားဓမၼေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေပမည္။ ျပီးေတာ့ ေက်ာင္းသား ကိုရင္ငယ္မ်ား ဆရာေတာ္ သို႔မဟုတ္ အာဂႏၱဳက ရဟန္းေတာ္မ်ား ရပ္ထဲ ရြာထဲက အျပန္မွာ ခရီးဦးၾကိဳဖို႔ ေစာင့္ေနၾကေပမည္။ ေတြးရင္ ၾကည္ရင္ စိတ္ကူးရင္ျဖင့္ အလြမ္းမိုးေတြေတာင္ ရြာျပန္ျပီးေကာဗ်ာ။
ေညာင္ပင္ေအာက္မွ လွိဳင္ဂူၾကီးဆီ လွမ္းၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ လိုဳင္ဂူၾကီးေပၚကေန ေရတံခြန္မ်ား စီးက်ေနတာကို ေတြရပါတယ္။ ေက်ာက္ေတာင္ႀကီးအတြင္းမွာ သံဃာေတာ္မ်ားစုေဝးရာ ဓမၼသဘာ သို႔မဟုတ္ ဓမၼသာလာႀကီးမ်ား၊၄င္း ဓမၼသာလာမ်ားအထဲတြင္ ဗုဒၶ၏ ဓါတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ား ကိန္းဝတ္ပူေဇာ္ရာ ဓါတ္ေတာ္တိုက္ေခၚ ေစတီ(ထူပ)မ်ား။ သံဃာေတာ္မ်ား စၾကၤန္ေလ်ာက္ရန္ ေက်ာက္လမ္းၾကီးမ်ား၊ ဓမၼသာလ၏ နံရံမ်ားတြင္ ေက်ာက္တိုင္းၾကီးမ်ားႏွင့္ ၄င္းေက်ာက္တိုင္းၾကီးမ်ားထိပ္တြင္ ေရွးအိႏၵိယ ေက်ာင္းတကာ ေက်ာင္းအမ (စာေရးသူ စိတ္အထင္) စံုတြဲပံုေက်ာက္ဆစ္ရုပ္တုမ်ား၊ ဗုဒၶဝင္ဆိုင္ရာ ေက်ာက္ဆစ္ ရုပ္တုမ်ား၊ ဓမၼသာလာ၏ အမိုးမ်က္နာက်က္တြင္ သစ္သားေခ်ာင္းၾကီးမ်ားျဖင့္ ေကြးေကြးေကာက္ေကာက္ အလွဆင္ထားပံုမ်ား  (ထုပ္ သို႔မဟုတ္ ရက္မ)  ေက်ာက္ကုတင္ ေက်ာက္စာပြဲတို႔ျဖင့္ တစ္ပါးအိပ္ခန္း၊ ႏွစ္ပါးအိပ္ခန္း၊ စေသာ သံဃာေတာ္မ်ားအိပ္ခန္းမ်ား၊ ေႏြမိုးေဆာင္ အျမဲမျပတ္ ေရရရွိႏိုင္ေသာ ေက်ာက္ ေရကန္မ်ား၊ အေပၚထပ္ ေအာက္ထပ္ ကူးေသာ ေက်ာက္ေလွခါးႀကီးမ်ား စသည္သည္တို႔ကို ေတြ႕ျမင္ ခဲ့ရပါတယ္။

ထိုအရာတို႔ကို ၾကည့္ေသာအားျဖင့္ ေရွးေခတ္ ဗုဒၶဘာသာ အိႏၵိယ လူမ်ိဳးမ်ား၏ ၾကီးမားေသာ သဒၶါတရား၊ ဇြဲ လံုးလ၊ ဗိသုကာပညာ၊ ႏွင့္ ေက်ာက္ဆစ္ပညာ စသည္တို႔၏ မည္မွ် နက္ရွိဳင္းပံုကို ခံစားသိျမင္ႏိုင္ပါသည္။

 ဝမ္းနည္းစရားေကာင္းသည္မွာ ယခုဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းဆစ္လွိဳင္ဂူၾကီး၏ အေပါက္ဝတြင္ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္း တစ္ခုကိုတည္ေဆာက္ထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ၄င္းဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းမွာ တိရိစၦာန္တို႔ကို ေခါင္းျဖတ္ၿပီး ရစ္ပူေဇာ္ရာ ဌာနျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ သိမ္ေမြ႔ေသာ သူေတာ္စင္တို႔၏ ေနရာတြင္ အျခားေသာသူတို႔  ဝင္ေရာက္ေနရာယူေနျခင္းမွာ ေတြျမင္ရသူ ဗုဒၶဘာသာဝင္သူေတာ္စင္တို႔၏ ႏွလံုးသားကို မ်ားစြာထိခိုက္ေစေတာ့သည္။

ေတြးမိေတြးရာ အေတြးကမၻာခ်ဲေနစဥ္ ေမာင္ေကာင္းမြန္မွ "ကဲ့ တပည့္ေတာ္မ်ား ဘုရားကိုပူေဇာ္ၾကမယ္ ဒါကေတာ့ ေရွးေခတ္ကာလက ဗုဒၶဓါတ္ေတာ္ေတြထားတဲ့ေနရာဘဲ (ထူပကို ရည္းညြန္သည္) တပည့္ေတာ္တို႔ အားလံုး ဒိမွာထိုင္မယ္ (ထူပ ေဘးနားတြင္) ဘုရားဦးခ်ၾက "ဆိုမွ သတိျပန္္လည္ လာၿပီး ထူပ (ေစတီ) ကို ဦးခ်ရမွန္ အေတြးဝင္ခဲ့ရပါတယ္။

 ဘုရားရွင္ကို ရည္မွန္း ဦးသံုးၾကိမ္ခ်ျပီးသကာလ (၂၄) ပစၥည္းကို အသံထြက္ျပီးရြတ္ခဲ့ပါတယ္။  လွိဳင္ဂူေစာင့္တဲ့ နတ္ေဒဝါကို ေမတၱာပို႔ အမွ်ေဝတဲ့ျပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ - လွိဳင္ဂူေစာင့္နတ္မင္းက ဘုရားရွင္တရားေတာ္ကို မၾကားမနာရတာ ေတာ္ေတာ္ၾကာၿပီလို႔မ်ား ေျပာေနေလမလား မိမိဘာသာ ေတြးခဲ့မိပါတယ္။ ကာလေတာင္ ကာလဂူဝယ္ တစ္နာရီေလာက္ ၾကည့္ရႈေလ့လာ ဓါတ္ပံုရိုက္ၾကျပီးေတာ့ ေတာင္ေပၚက ျပန္ဆင္လာၾကေတာ့ မိမိတို႔ ကားရပ္နားထားရာ အေရာက္ဝယ္ ေန႔ခင္း တစ္နာရီထိုးေနပါျပီး။

ကာလ ေတာင္မွ ဘာဂ် ေတာင္သို႔ ပူေဏး သီတဂူ ညီေတာ္ေနာင္ေတာ္ ရဲသံုးေဖာ္တို႔ ဆက္လက္ခ်ီတက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၅ မိနစ္ခန္႔ အခ်ိန္မာေတာ့ ဘာဂ်ေတာင္ေျခကိုေရာက္ပါတယ္။ ေတာင္ေျခကေန ေတာင္ေပၚသို လမ္းေလွ်ာက္တက္ရသည္မွာ သထံုျမိဳ ျမသပိတ္ေတာင္ကို တက္ရသလို ခံစားရပါတယ္။ ျမသပိတ္ေတာင္ေလာက္ေတာ့ မျမင့္ပါဘူး။  ျမသပိတ္ေတာင္ရဲ ေလးပံု တစ္ပံုေတာင္မွ ရွိမည္မထင္ပါ။ ရႈခင္းေတြၾကည့္ရင္ ႏိုင္ငံေပါင္းစံုက ခရီသည္ေတြႏွင့္ နုတ္ဆက္ရင္ တက္လာခဲ့ရာမွာ ဘယ္ေလာက္အခ်ိန္ၾကာသည္ကို သတိမထားမိခဲ့ပါဘူး။ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ၾကာမည္ထင္ပါသည္။ ဘာဂ်ာေတာင္ေပၚသို႔ ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဝင္ေၾကး ရူးပီငါးက်ပ္ေပးရပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသားဆုိရင္ေတာ့ ရူပီး (၁၀၀)ေပးရသည္ဟု သိရပါတယ္။ တိဗက္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမွ ဟိႏၵီစကားေျပာတတ္ေသာေၾကာင့္၊ သီတဂူ ရဲသံုးေဖာ္ကို ႀတိပူ၊ မဏိပူ က လူမ်ားဟု ထင္ရကား ရူပီး (၅) က်ပ္သာ ေပးရေတာ့သည္။ ဘာဂ်ာေတာင္တြင္လည္း မိုးရြာေသာေၾကာင့္ စိတ္သြားတိုင္း ကိုယ္မပါျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ ထူပေခၚ ေစတီမ်ား (၁၅)ဆူခန္္႔ ဖူးေတြခဲ့ရပါသည္။

ထူးျခားသည္မွာ ကာလဂူမွာေရာ၊ ဘာဂ် ဂူမွာပါ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ အရိပ္အေရာင္မွ် မေတြခဲ့ရျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မရွိသည္သာမဟုတ္ ပလႅင္ေတာ္ေနရာမ်ားကိုလည္း မေတြ႕ရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

(လိွဳင္ဂူၾကီး စတင္ထြင္းထုသည့္ အခါကတည္းက ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို မပူေဇာ္ခဲ့ေလသလား၊ သို႔မဟုတ္ ေနာင္ေခတ္ အျခားအျခားေသာ ဘာသာဝင္ေတြကမ်ား ဖ်က္ဆီးျပစ္ခဲ့ေလသလား။ သလား သလားႏွင့္ သလား ေပါင္းမ်ားစြာကို စားေရးသူ ေလ့လာရေပဦးေတာ့မည္)။

   ပ႒ာန္းတရာေတာ္ထက္ ၾကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္ေသာ တရားမရွိေတာ့ရကား (၂၄) ပစၥည္းကို က်ယ္ေလာင္စြာရြတ္ဆိုပူေဇာ္ရင္ျဖင့္ သက္ေတာ္ထင္းရွား ျမတ္ဘုရားႏွင့္ ဟိုးယခင္ ဒိေနရာ ဒိလွိဳင္ဂူမွာ သီတင္းသံုးေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ ဆရာေတာ္ သမားေတာ္မ်ားကို ဦးခိုက္ပူေဇာ္ခဲ့ပါသည္။
 ျပီးေတာ့ ဓါတ္ပံုရိုတ္ မွတ္တမ္းတင္မူမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ သီတဂူ ရဲသံုးေဖာ္တို႔ ဘာဂ်ေတာင္မွ ထြက္ခ်ိန္တြင္ အိႏၵိယ စံေတာ္ခ်ိန္ သံုးနာရီထိုးျပီးတည္။
ေက်ာင္းေဆာင္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ေလးနာရီ။

အို ခ်စ္စြာေသာ စာရႈသူတို႔ အိႏၵိယျပည္ မဟာရ႒ျပည္နယ္တြင္ရွိေသာ   ဤေနရာ ဤေဒသမွ ဤအေဆာက္အဦးတို႔မာ သံေဝဇနိယ ေလးဌာန ဘုရားဖူးတို႔ မေရာက္ႏိုင္ေသာ၊ လက္လွမ္းမမီေသးေသာ ေနရာျဖစ္ပါသည္။ ေရွးေဟာင္ အိႏၵိယ ဗိသုကာပညာတို႔ကို ၾကည့္ရႈ ေလ့လာ လို႔ပါလွ်င္၊ အိႏၵိယျပည္ၾကီးဝယ္ ေထရဝါဒဂိုဏ္းသား ရဟန္ေတာ္မ်ား ဘယ္လို႔ဘယ္ပံု သီတင္းသံုးေနထိုင္ခဲ့ၾက၊  ျပီးေတာ့ ဆရာဒကာ လက္တြဲညီစြာျဖင့္ သာသနာျပဳခဲ့ၾကပံုမ်ားကို ေလ့လာလို႔ပါလွ်င္ ---- ၾကြလမ္းခဲ့ပါ အိုသဟာ ဟု--သာ ----------------------

 ေစတနာမြန္ျဖင့္

ကိုရင္အာယု (မန္းသီတဂူ)

(ေခတၱ = ပူေဏးတကၠသိုလ္)