နယုန္လျပည့္ မဟာသမယေန႔

၁၃၅၈-ခု ႏွစ္၊ ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္မွ အသံလႊင့္ ေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ
နယုန္လျပည့္ မဟာသမယေန႔
=======================

တရားခ်စ္ခင္ သူေတာ္စဥ္အေပါင္းတုိ႔ ယေန႔သည္ နယုန္လျပည့္ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္၊ နယုန္လျပည့္ေန႔ကုိ မဟာသမယေန႔လုိ႔ ေခၚပါတယ္၊ မဟာသမယဆုိတာ ျမတ္ေသာ အခါေတာ္ ( သုိ႔ ) ျမတ္ေသာအစည္းအေ၀း၊ ျမင္ျမတ္သူတုိ႔၏ ႀကီးက်ယ္ေသာ အစည္းအေ၀းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္၊ အဲဒီအစည္းအေ၀းကုိ သကၠတုိင္း ႏွင့္ ေကာလိယတုိင္း နွစ္တုိင္းတုိ႔၏ အၾကား ေရာဟိနီျမစ္၏ အေနာက္ဘက္ သကၠတုိင္းနယ္ထဲက ဟိမ၀ႏၲာ ေတာင္ေျခမွာ က်င္းပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရား ၀ါေတာ္ ( ၁၅ ) ၀ါ အရ သကၠတုိင္း ကပိလ၀တၳဳၿမိဳ႕ နိေျဂာဓာ႐ုံေက်ာင္းမွာ သီတင္းသုံးဆဲကာလ မုိးဦးက် နယုန္လဆန္းေလာက္မွာ သက်လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေကာလိယလူမ်ိဳးတုိ႔ ေရာဟိနီျမစ္ေရကုိ အေ၀မတည့္ၾက ေရလုၾကရာမွ စတင္၍ ႏွစ္ျပည္ေတာင္ စစ္ျဖစ္လုနီးေသာ ျငင္းခုံပြဲႀကီး ပဋိပကၡမႈႀကီး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ ထုိႏွစ္က မုိးေခါင္တဲ့အတြက္ ေရာဟိနီျဖစ္မွာ ေရအလြန္နည္းပါးတယ္၊ ကမ္းႏွစ္ဘက္က သက် ေကာလိယ လယ္သမားတုိ႔ဟာ လယ္မ်ားစုိက္ပ်ိဳးဖုိ႔ ျမစ္ေရကုိ ေ၀ခြဲၾကရာ အေ၀မတည့္ၾကသည့္အတြက္ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ဆဲေရးၾကကာ စစ္ပြဲႀကီးျဖစ္လုနီး စစ္ျပင္ဆင္ၾကပါတယ္။
သက်လူမ်ိဳးမ်ားက ေကာလိယလူမ်ိဳးမ်ားကုိ သစ္ေခါင္းထဲမွာ ေနၾကတဲ့ အႏူမ်ိဳးေတြလုိ႔ အမ်ဳိးကုိကုိင္၍ ဆဲေရးၾကပါတယ္၊ ေကာလိယလူမ်ိဳးေတြကလည္း သက်လူမ်ိဳးေတြကုိ အမ်ိဳးမပ်က္ေစဖုိ႔ဆုိၿပီး ေမာင္ႏွမ အရင္း အခ်င္းခ်င္း အိမ္ေထာင္ျပဳတဲ့ တိရိစၧာန္လုိ လူေတြပဲဟု အမ်ိဳးမ်ိဳးထိခုိက္ ဆဲေရးၾကပါတယ္၊ လူမ်ိဳး ထိခုိက္ဆဲေရးၾကေတာ့ ျမစ္ကမ္းနားက လယ္သမားမ်ားကစတဲ့ ျငင္းခုန္ပြဲ ရန္ပြဲဟာ ေက်းရြာ၊ ေက်းရြာအုပ္စု၊ ၿမိဳ႕၊ ခ႐ိုင္၊ ျပည္နယ္၊ ဘုရင့္နန္းေတာ္အထိ အဆင့္ဆင့္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ ရန္ပြဲႀကီး ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္၊ မင္းနန္းေတာ္ကုိ သတင္းေရာက္ေတာ့ မင္းႏွင့္ မူးမတ္ ေသနာပတိ ပါ၀င္တဲ့ စစ္တပ္ႀကီး ျပင္ဆင္ၿပီး ျမစ္ကမ္းႏွစ္ဖက္မွာ ႏွစ္ျပည္ေထာင္မင္းတုိ႔ စစ္ျပင္ဆင္ၾကပါတယ္၊ ဟိမ၀ႏၲာမွ စီးဆင္းလာသျဖင့္ ၾကည္လင္ေအးျမေသာ ေရာဟိနီျမစ္သည္ စိတ္ထိခုိက္ တုန္လႈပ္ဖြယ္ေကာင္းသည့္ ေလာဟိတနဒီ ေသြးျမစ္ ျဖစ္လုလု အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။
အဲဒီအခါ ျမတ္စြာဘုရား ၾကြလာပါတယ္၊ ေရာဟိနီးျမစ္ရဲ႕အထက္ေကာင္ကင္ကေန ထက္၀ယ္ဖြဲ႔ေခြ ထုိင္ေနေတာ္မူလွ်က္ ေမးပါတယ္၊ ေဆြမ်ိဳးအေပါင္းတုိ႔ ဒီစစ္ပြဲဟာ ဘာအေၾကာင္းျပဳ ျဖစ္ရတာလဲ၊ ျမစ္ေရကုိ အေၾကာင္းျပဳ ျဖစ္တဲ့ စစ္ပြဲပါဘုရားလုိ႔ ႏွစ္ဘက္လူတုိ႔ ေျဖၾကပါတယ္၊ ေရသည္ မည္မွ် တန္ဘုိးရွိပါသလဲ ဟု ေမးျပန္ရာ တန္ဘုိးနည္းေၾကာင္း ေျဖၾကားပါတယ္၊ သင္တုိ႔စစ္ျဖစ္ၾကလွ်င္ လူေတြမ်ားစြာ ေသၾက ေသြးေျမက် ျဖစ္ၾကမယ္၊ လူ႔အသက္ႏွင့္လူ႔ေသြး မည္မွ် တန္ဘုိးရွိပါသနည္းဟု ေမးျမန္းေတာ္မူရာ လူ႔အသက္ႏွင့္ လူ႔ေသြးတုိ႔ဟာ တန္ဘုိးမျဖတ္နုိင္ေအာင္ အဘုိးတန္ေၾကာင္း ပါဘုရားဟု ေလွ်ာက္ထားၾကပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရားက သင္တုိ႔တေတြဟာ အခ်င္းခ်င္း ေဆြမ်ိဳးေတြခ်ည္းပဲ၊ ေသြးသားဆက္စပ္တဲ့ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမေတြ ျဖစ္ၾကတယ္၊ ေဆြမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္း စစ္ခင္းၾကတာ မသင့္ေတာ္ဘူး၊ တန္ဘုိးမရွိတဲ့ေရကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ တန္ဘုိးႀကီးမားလွေသာ လူ႔အသက္ေသြးတုိ႔ ေျမက်ပ်က္စီးတာလဲ မေတာ္ဘူးလုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားက မိန္႔ၾကားေတာ္မူၿပီး ရန္ျဖစ္ေနၾကေသာ သက်ႏွင့္ ေကာလိယ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္ပုံ အတိတ္ျဖစ္ရပ္ကုိ ျပန္လည္၍ မိန္႔ၾကားေတာ္မူပါတယ္။
ခမည္းေတာ္ သုေဒၶါဒနမင္းတရားမွစ၍ ေနာက္ျပန္၍ ေရေသာ္ ရွစ္ေသာင္း ႏွစ္ေထာင္ ငါးရာေက်ာ္ တုန္းက ေရာဟိနီျမစ္ အထက္နားေလာက္ ဟိမ၀ႏၲာ ေတာင္ေျခမွာ ၾသကၠာကမင္းရယ္လုိ႔ ရွိခဲ့ဖူူးတယ္၊ ၾသကၠာကမင္းႀကီး၏ သားသမီး ( ၁၅ ) ေယာက္တုိ႔သည္ ကၽြန္းေတာႀကီးကုိ ရွင္း၍ ကပိလရေသ့ ေပးေသာ ေနရာမွာ ၿမိဳ႕သစ္၊ နန္းသစ္ တည္၍ ေနခဲ့ၾကတယ္၊ ကၽြန္းေတာထဲမွာ ျပည္သစ္၊ နန္းသစ္ တည္၍ ေနၾကတဲ့ လူမ်ိဳးကုိ သာကိယ လူမ်ိဳးလုိ႔ ေခၚတယ္၊ စြမ္းရည္သတၱိရွိတဲ့ လူမ်ိဳးျဖစ္လုိ႔ သကၠလူမ်ိဳးလုိ႔လဲ ေခၚတယ္၊ ကပိလရေသ႔၏ ေက်ာင္းေနရာမွာ တည္ေသာၿမိဳ႕ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ကပိလ၀တ္ၿမိဳ႕လုိ႔လဲ ေခၚတယ္၊ မိဘရပ္ထံ ေနရင္းဌာေနမွ ထြက္ခြါ၍ တစ္ရပ္တစ္ရြာ တနယ္တေၾကးမွာ ေနၾကတဲ့ သက်သာကိယတုိ႔သည္ အျခားလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေရာယွက္မခံလုိၾကသည့္အတြက္ အမ်ိဳးပ်က္မွာ စုိးရိမ္ၾကေသာေၾကာင့္ ေမာင္ႏွစ္မခ်င္း အိမ္ေထာင္ျပဳၾကတယ္။
ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ အစစြာ တည္ေထာင္ၾကတဲ့ ေမာင္ႏွစ္မ ( ၁၅ ) ေယာက္တုိ႔တြင္ မင္းသမီ္း မင္းသား ( ၁၄ ) ေယာက္တုိ႔ အခ်င္းခ်င္းလွည့္၍ အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီး အႀကီးဆုံးေသာ မင္းသမီးႀကီးကုိ အစ္္မႀကီးျဖစ္၍ အမိအရာမွာ ထားခဲ့တယ္၊ အဲဒီ အႀကီးဆုံးေသာ သာကီ၀င္ မင္းသမီးႀကီးမွာ ႏူနာေရာဂါ စြဲကပ္ခဲ့သည့္အတြက္ ေတာသုိ႔ အပုိ႔ခံခဲ့ရပါတယ္။
အျခားတစ္ဘက္မွ ရာမမင္းႀကီးကလည္း ႏူနာစြဲသျဖင့္ ေတာသုိ႔ ၀င္ခဲ့ပါတယ္၊ ရာမႏုိင္ငံေတာ္က ရာမမင္းႀကီးသည္ ကေလာပင္ သစ္ေခါင္း၌ ေန၍ ကေလာသီး ကေလာဆန္မ်ားစားၿပီး ႏူနာမ်ား ေပ်ာက္ခဲ့ပါတယ္။
အားကုိးရာမဲ့ေနတဲ့ သာကီ၀င္မင္းသမီးႀကီးကုိ ႏူနာေပ်ာက္ေနတဲ့ ရာမမင္းႀကီးက ေတြ႕ရတဲ့အခါ သူစားတဲ့ေဆးႏွင့္ အစားမ်ား ေကၽြးၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရာ မင္းသမီးႀကီးလည္း ႏူနာေပ်ာက္ခဲ့ရပါတယ္၊ ရာမမင္းႏွင့္ သာကီ၀င္မင္းသမီးႀကီးတုိ႔ ေမတၱာမွ်၍ ကေလာပင္ေခါင္းမွာ ေနၾကရာ သားေပါင္း (၃၂) ေယာက္ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္၊ ကေလာပင္ေတာက မင္းသာေပါင္း (၃၂) ေယာက္ႏွင့္ ကၽြန္းေတာက မင္းသမီး ( ၃၂) ေယာက္တုိ႔ ထိမ္းျမန္းၾကတဲ့အခါ ကေလာပင္ေတာထဲမွာ ေကာလိယလူမ်ိဳးရယ္လုိ႔ ျဖစ္ထြန္းလာခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ ေရာဟိနီျမစ္ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ စစ္ျဖစ္လုနီး အျပန္အလွန္ ဆဲေရးေနၾကသူေတြဟာ ေသြးတူ၊ မ်ိဳးတူ၊ ေဆြရင္းမ်ိဳးရင္း၊ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွစ္မရင္းေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီရန္ပြဲဟာ အဘုိးမတန္သည့္ အရာ၀တၳဳကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး တန္ဘုိးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ လူတုိ႔၏အသက္ေသြးမ်ား ေျမက်ဆုံး႐ႈံးရမည့္ ေဆြမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ျဖစ္တဲ့စစ္ပြဲ ၊ မသင့္ေတာ္တဲ့ စစ္ပြဲ၊ မျဖစ္ထုိက္တဲ့ စစ္ပြဲလုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားက ဆုံးမေတာ္မူပါတယ္။
ရန္စိတ္၊ ရန္သူစိတ္ ေပါက္ေနၾကတဲ့ ကမ္းႏွစ္ဘက္က ႏွစ္ျပည္ေထာင္ မင္းတုိ႔ဟာ ေဆြစိတ္ မ်ိဳးစိတ္မ်ား ေပၚေပါက္လာၾကၿပီး ကုိင္စြဲထားၾကတဲ့ လက္နက္မ်ားကုိ ေရာဟိနီျမစ္ထဲမွာ ပစ္ခ်ေျမွာလုိက္ၾကပါတယ္။
တရားခ်စ္ခင္ သူေတာ္စင္အေပါင္းတုိ႔ ဤသည့္နယုန္လ၏ ေရွ႕ပုိင္းရက္မ်ားမွာ အထက္ေျပာခဲ့တဲ့ ရန္ပြဲျဖစ္တဲ့ေနရာ ေရာဟိနီျမစ္ေပၚမွာ-
- ၾကပ္ၾကပ္စိပ္စိပ္ ေပါက္ေနေသာ သစ္ေတာကုိ ေလျပင္း
မုန္တုိင္းတုိ႔ မတုိက္မလွဲႏုိင္သလုိ မလုိမုန္းထားသူတုိ႔
မၿဖိဳခြဲႏုိင္ေအာင္ ကုိယ္စိတ္ႏွစ္ရပ္ ညီညြတ္စြာ ေနသင့္ေၾကာင္း
ေကာင္းစြာဆုံးမသည့္ ႐ုကၡဓမၼဇာတ္ေတာ္။
- အခ်င္းခ်င္း ျငင္းခုန္ ကြဲျပားၾကတဲ့ ငုံးမ်ားဟာ မုဆုိးမ်ား
သတ္စားခံရေၾကာင္း ၊ ျငင္းခုန္ျခင္းသည္ အက်ိဳးမရွိ ၊
မိမိတုိ႔ျငင္းခုန္ျခင္းသည္ သူတစ္ပါးတုိ႔ စားေပါက္ျဖစ္ေၾကာင္း
ေကာင္းစြာ ဆုံးမသည့္ ၀ဋၬကဇာတ္ေတာ္။
- အားငယ္သူကုိ မထီမဲ့ျမင္ မျပဳသင့္ေၾကာင္း
ခြန္းအားနည္းသူကုိအထင္ေသးမိက သူ၏ထက္ျမက္ေသာ
ကုိယ္ပုိင္ဉာက္ကုိအသုံးခ်ႏုိင္ေသာအခါ မထီမဲ့ျမင္ျပဳမိေသာ အင္းအားႀကီးသူတုိ႔
ပ်က္စီးရေၾကာင္း ေကာင္းစြာဆုံးမသည့္ လဋဳကိကဇာတ္ေတာ္။
- ျမစ္ကမ္းႏွစ္ဘက္မွ လယ္သမားတုိ႔ ျငင္းခုံမႈ ဆဲေရးမႈတုိ႔ကုိ
မစိစစ္ဘဲ စစ္ျပင္မိၾကသည္မွာ အမႈိက္ကစ၍ ျပသာဒ္မီးေလာင္
ဆုိတာလုိ လယ္သမားရန္ပြဲဟာ ႏွစ္ျပည္ေထာင္စစ္ပြဲ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း
ေကာင္းစြာ ဆုံးမသည့္ ပထ၀ီဥျႏၵိယဇာတ္ေတာ္။
- အရာမဟုတ္သည္၌ အမ်က္မထြက္သင့္ေၾကာင္း ေသးငယ္ေသာ
အေၾကာင္းမဟုတ္ေသာ အျဖစ္ကုိ ႐ုိးမယ္ဖြဲ႕ အရာမဟုတ္သည္၌
ရန္ျငိဳးဖြဲ႕ျခင္းသည္ ႏွစ္ဦးစလုံး ပ်က္စီးမႈျဖစ္ေၾကာင္း သူ႔အမ်ိဳး လက္ညွိဳး
ထုိး၍ ဆဲေရးျခင္းသည္ ကုိယ့္အမ်ိဳးကုိပင္ ဆဲေရးျခင္း ျဖစ္ေနတတ္ေၾကာင္း
ေဒါင္းကသလုိ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း ၊ ႀကိဳ႕ပင္ေအာက္အိပ္ေနေသာ ၀က္၀ံႏွင့္
ႀကိဳ႕ပင္ေစာင့္နတ္တုိ႔ ရန္ျဖစ္ၾကရာ ၀က္၀ံေရာ ႀကိဳ႕ပင္ပါ ဖ်က္ဆီးခံရၿပီး
သစ္ခုတ္သမားက ၀က္၀ံသားေရခြါ ၀က္၀ံသားစား ႀကိဳ႕ပင္ကုိလွဲ ႀကိဳ႕သားကုိ
လွည္းလုပ္၍ စီးသြားပုံျဖင့္ အခ်င္းခ်င္း ရန္ျဖစ္ျခင္းသည္ သူတစ္ပါး၏ အက်ိဳး
စီးပြားျဖစ္ဖုိ႔သာတည္း ဟု ဆုံးမေသာ ဖႏၵနဇာတ္ေတာ္။
- ညီညြတ္ေရးနည္းလမ္းျပ မိမိကုိယ္ကုိ ဆုံးမၾကဖုိ႔ လမ္းညႊန္တရား
ျဖစ္သည့္ အတၱဒ႑သုတ္ေတာ္……
အဲဒီလုိ သုတၱန္တစ္ခုႏွင့္ ဇာတ္ေတာ္ ငါးခု တုိ႔ကုိ မိမိ၏ ေဆြမ်ိဳးမ်ားအား ေကာင္းကင္ကေန ေဟာၾကာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ဤသုိ႔လွ်င္ မေျပာပေလာက္သည့္ အမႈကေလးကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ေသာ သက်ႏွင့္ ေကာလိယ ေဆြေတာ္မ်ိဳးေတာ္မ်ား၏ ရန္ပြဲသည္ ေရာဟိနီျမစ္ေပၚမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းခဲ့ပါၿပီ။ ရန္ၿငိမ္းသည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ တစ္ဘက္ (၂၅၀)စီေသာ စစ္သည္ေတာ္ မင္းသားမ်ား ရဟန္းျပဳၾကပါတယ္။ သက်ႏွင့္ ေကာလိယ ရဟန္းေတာ္ (၅၀၀)တုိ႔ကုိ ျမတ္စြာဘုရားက ကပိလ၀တ္ၿမိဳ႕အနီး ဟိမ၀ႏၲာေတာင္ေျခ မဟာ၀နေခၚ ထူနက္သည့္ ေတာႀကီးမွာ ထား၍ ကမၼ႒ာန္းေပးပါတယ္။
ရဟန္းငါးရာတုိ႔ အိမ္မွာ ေနရစ္ခဲ့ၾကတဲ့ ဇနီးေဟာင္းမ်ားက ျဖားေယာင္းၾကသည့္အတြက္ ရဟန္းဘ၀မွာ ၿငီးေငြ႔ၾကပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားက သူတုိ႔ရဲ႕စိတ္ကုိ သိေတာ္မူသည့္အတြက္ ဟိမ၀ႏၲာ ကုဏာလအုိင္သုိ႔ ေဆာင္ေတာ္မူလွ်က္ ကုဏာလအုိင္၌ ကာမ၏အျပစ္ကုိ ေဖာ္ျပေသာ ကာမကုိၿငီးေငြ႔ရြံမုန္းေစေသာ ေဒသနာ မဟာကုဏာလဇာတ္ေတာ္ႀကီးကုိ ေဟာေတာ္မူပါတယ္။ ဤဇာတ္ေတာ္ႀကီးအဆုံးမွာ ရဟန္း (၅၀၀)တုိ႔ တန္ခုိးႏွင့္တကြ ေသာတာပတၱိမဂ္ဖုိလ္သုိ႔ ေရာက္ၾကပါတယ္။ ေသာတာပန္မင္းသား သက်သာကိယ ရဟန္း(၅၀၀)ကုိ ျမတ္စြာဘုရားက မဟာ၀ုန္ေတာအုပ္ႀကီးသုိ႔ ျပန္လည္ေခၚေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ နယုန္လဆန္း (၁၄)ရက္ေန႔ေလာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ကပိလ၀တ္ၿမိဳ႕အနီး မဟာ၀ုန္ေတာႀကီးမွာ ရဟန္း(၅၀၀)တုိ႔အား ကမၼ႒ာန္းေပးပါတယ္။
နယုန္လျပည့္ေန႔မွာ ရဟန္း(၅၀၀)တုိ႔ ႀကီးစဥ္ငယ္လုိက္ တစ္ပါးစီ တစ္ခ်ိန္စီ ရဟႏၲာျဖစ္ၾကရာ ေရွ႕ေနာက္စဥ္ဆက္ ရဟႏၲာျဖစ္ၾကရတဲ့ ရဟႏၲာ(၅၀၀)တုိ႔သည္ ႀကီးစဥ္ငယ္လုိက္ တန္းစီ၍ ဘုရားထံသုိ႔ သတင္းပုိ႔ရန္ ေလွ်ာက္ထားရန္သြားၾကရာ စၾက၀ဠာ တစ္ေသာင္းမွ မေရမတြက္ႏုိင္ေသာ နတ္ျဗဟၼာ အေပါင္းသည္လည္း စုေ၀းေရက္ရွိလာၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕သုဒၶါ၀ါသဘုံက အနာဂါမ္ ရဟႏၲာ ျဗဟၼာႀကီးမ်ား သမာပတ္၀င္းစားေနရာက ထ၍ သူတုိ႔ေနရာၾကည့္လုိက္ရာ တိတ္ဆိတ္ေနသည္ကုိျမင္ရ ျဗဟၼာတစ္ေယာက္မွ် မရွိသည္အထိပါပဲ။ မဟာ၀ုန္ မဟာသမယသုိ႔သြားၾကတာ အကုန္လုံးပါပဲ။
မဟာ၀ုန္အစည္းေ၀းႀကီးသို႔ တတ္ေရာက္ေနၾကၿပီဟု သိရတဲ့အခါ သူတုိ႔ ေနာက္ၾကေနသည့္အတြက္ အစည္းအေ၀းအမွီ အေျပးလာၾက အျမန္လာၾကရာ ေနစရာမရွိလုိ႔ စၾက၀ဠာတံတုိင္းအစြန္းနားမွာ ကပ္၍ေနၾကရပါတယ္။ ေနရာအခက္အခဲ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။ အပ္ဖ်ားတစ္ေထာက္စာေလာက္ ေနရာမွာပင္ နတ္ျဗဟၼာမ်ား (၁၀, ၂၀, ၃၀, ၄၀, ၅၀, ၆၀, ၈၀,)ေသးငယ္ေသာကုိယ္ကုိ ဖန္ဆင္း၍ စုေ၀းၾကပါတယ္။ စၾက၀ဠာတံတုိင္းအထိ အျပည့္အၾကပ္ပါပဲ။
ရဟႏၲာေတြခ်ည္း ငါးရာႏွင့္ က်ည္ေတာက္မွာ ဆံမႈန္႔မ်ား သိပ္ထားသလုိ မ်ားျပား ျပည့္ၾကပ္ေနေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔၏ အစည္းအေ၀းႀကီးဟာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅၇၀) ၏ နယုန္လျပည့္ေန႔တုန္းက သကၠတုိင္း ကပိလ၀တ္၏ ေျမာက္ဘက္ ဟိမ၀ႏၲာ၏ ေတာင္ေျခ မဟာ၀န မဟာ၀ုန္ေတာႀကီးမွာ အႀကီးအက်ယ္ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အစည္းအေ၀းႀကီးကုိ မဟာသမယ ေခၚတာပါပဲ။ မေရမတြက္နုိင္ေသာ နတ္ျဗဟၼာေတြထဲမွာ တခ်ိဳ႕နတ္မ်ားက စဥ္းစားၾကတယ္၊ ဒီေလာက္မ်ားတဲ့နတ္ေတြကုိ ဘုရား အကုန္သိမွာမဟုတ္ပါဘူးတဲ့ ။ ဒီနတ္ေတြရဲ႕ သူတုိ႔လာတာကုိ ဘုရားသိေစခ်င္တဲ့ စိတ္ကုိ ဘုရားက သိေတာ္မူသျဖင့္ သူတုိ႔ေက်နပ္၀မ္းသာရေအာင္ နတ္ျဗဟၼာမ်ား၏ အုပ္စုလုိက္ အမည္စာရင္းကုိ ျမတ္စြာဘုရားက ေၾကညာေတာ္မူေပးရပါတယ္။ အဲဒီနတ္ျဗဟၼာမ်ားရဲ႕ အမည္စာရင္း ေၾကညာခ်က္ကုိ စုေပါင္းလုိက္ေတာ့ သံဃာယနာ မွတ္တမ္းမွာ မဟာသမယသုတ္လုိ႔ ျဖစ္လာတယ္။
ဤ နယုန္လျပည့္ မဟာ၀ုန္ေတာမွာ စည္းေ၀းတဲ့မဟာသမယ အစည္းအေ၀းႀကီးမွာ လာေရာက္ စုေ၀းၾကတဲ့ နတ္ျဗဟၼာမ်ားကုိ ျမတ္စြာဘုရားက-
၁။ ရာဂထူေသာအုပ္စု
၂။ ေဒါသအားႀကီးေသာအုပ္စု
၃။ ေမာဟလြန္ကဲေသာအုပ္စု
၄။ သဒၶါအားေကာင္းေသာအုပ္စု
၅။ ၀ိတတ္အားႀကီးေသာအုပ္စု
၆။ ပညာအားႀကီးေသာအုပ္စု
ဟူ၍ (၆)အုပ္စု ခြဲလုိက္ပါတယ္။ (၆)အုပ္စုအားေလွ်ာ္ေသာ တရားေဒသနာ (၆)ပုဒ္ကုိ အေမး အေျဖလုပ္၍ ေဟာေတာ္မူပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားက ေမးရာ၌ ေျဖဆုိနုိင္သူမရွိသည့္အတြက္ ဗုဒၶကုိယ္စား နိမၼိတတစ္ဆူ ဖန္ဆင္းေတာ္မူပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶကုိယ္ေတာ္တုိင္က ေမး၍ ဖန္ဆင္းထားေသာ နိမၼိတ႐ုပ္ပုံေတာ္က ေျဖဆုိေတာ္မူပါတယ္။
ဒီကေန႔ေခတ္မွာ လူသားက ေမးတာကုိ ကြန္ပ်ဴတာ စက္႐ုပ္က ေျဖတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ဖန္ဆင္း႐ုပ္ႏွင့္ တကယ့္ဘုရား ခြဲျခားမရေအာင္ တစ္ထပ္တည္း တစ္ပုံတည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဘုရားႏွစ္ဆူ ပြင့္ေတာ္မူသည္ သုိ႔မဟုတ္ တစ္ျခား စၾက၀ဠာက အျခားဘုရားတစ္ဆူ ၾကြေတာ္မူလာသည္ဟု ထင္ၾကရပါသည္။
မဟာသမယ၏ ထူးျခားမြန္ျမတ္ပုံပါပဲ။ သက္ရွိဗုဒၶ၏ ေရာင္ျခည္ေတာ္ေျခာက္သြယ္ႏွင့္ နိမၼိတဗုဒၶ၏ ေရာင္ျခည္ေတာ္ေျခာက္သြယ္တုိ႔သည္ အခ်င္းခ်င္းေရာယွက္ကာ စၾက၀ဠာစြန္းနားသုိ႔တုိင္ေအာင္ ေဘးသုိ႔ေျပးသြားကာ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာကုိ လႊမ္းမုိးေတာ္မူခ့ဲၾကပါတယ္။ အထက္အကနိ႒ဘုံတုိင္ေအာင္ လႊမ္းမုိး တတ္ခဲ့ပါတယ္။ သက္ရွိဗုဒၶႏွင့္ နိမၼိတဗုဒၶတုိ႔သည္ မ်က္ႏွာျခင္းဆုိင္ ေနထုိင္ေတာ္မူၾကကာ အေမးအေျဖျပဳလုပ္၍ သက္ရွိဗုဒၶက ေမးသမွ်ကုိ နိမၼိတဗုဒၶက ေျဖၾကားကာ တရားေဒသနာ (၆)ပုဒ္ သုတၱန္ (၆)ခုတုိ႔ကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
၁။ ရာဂစ႐ုိက္ရွိေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔အတြက္ သမၼာပရိဗၺာဇနိယသုတ္။
၂။ ေဒါသစ႐ုိက္ရွိေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔အတြက္ ကလဟ၀ိ၀ါဒသုတ္။
၃။ ေမာဟစ႐ုိက္ရွိေသာနတ္ျဗဟၼာတုိ႔အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာသုတ္။
၄။ ၀ိတတ္စ႐ုိက္ရွိေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔အတြက္ စူဠဗ်ဴဟာသုတ္။
၅။ သဒၶါစ႐ုိက္ရွိ္ေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔အတြက္ တု၀ဋၬသုတ္။
၆။ ပညာစ႐ုိက္ရွိေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔အတြက္ ပုရာေဘဒသုတ္။
ဟူ၍ သုတ္ေပါင္း (၆)သုတ္တုိ႔ကုိ တစ္ေန႔တည္း ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ကုေဋေပါင္းမ်ားစြာေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔ သစၥာေလးပါး တရားသိျမင္ ကၽြတ္တန္း၀င္ကာ အရိယာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
နတ္တုိ႔ရဲ႕အမည္စာရင္းကုိ ေဖာ္ျပေသာ မဟာသမယသုတ္ႏွင့္တကြ စ႐ုိက္ (၆) ပါး အသီးသီးရွိ နတ္မ်ားအား ေဟာေသာ မဟာသမယ (၆) သုတ္တုိ႔ကုိ နတ္မ်ားက အလြန္ၾကည္ညိဳၾကပါတယ္။ ၿမိဳ႕သစ္၊ အိမ္သစ္၊ စသည္ အသစ္တည္ေသာ သုမဂၤလာမႈမ်ား၌ မဟာသမယ (၇) သုတ္တုိ႔ကုိ ရြတ္ဆုိျခင္းျဖင့္ ၎တုိ႔၏ အကူအညီ အေစာင့္အေရွာက္ကုိ ရယူႏုိင္ၾကပါသည္။
သက်တုိ႔သည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဘခင္မ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ေကာလိယတုိ႔သည္ ျမတ္ဘုရား၏ မိခင္မ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ မိမ်ိဳး ဘမ်ိဳးတုိ႔၏ ျငင္းခုံခုိက္ရန္ပြဲကို ေဆြမ်ိဳးစပ္၍ ၿငိမ္းခ်မ္းေစေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကား ႀကီးက်ယ္ မ်ားျမတ္လွပါေပ၏။ မဟာသမယ၊ မဟာသႏၷိပါတ၊ မဟာဓမၼေဒသနာ၊ မဟာဓမၼာဘိသမယ၊ မဟာအတၳာဓိဂမ တုိ႔သည္ ေရာဟိနီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရား၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသတည္း။

- သုသုခံ ၀တ ဇီ၀ါမ၊
ေ၀ရိေနသု အေ၀ဒိေနာ၊
ေ၀ရိေနသု မႏုေႆသု၊
၀ိဟရာမ အေ၀ရိေနာ။
ေ၀ရိေနသု- ရန္ျပဳ၍ ေနၾကေသာ ၊ မႏုေႆသု - လူတုိ႔၏ အလယ္၌ ၊ အေ၀ရိေနာ - ရန္မျပဳၾကေသာ ၊ မယံ - ငါတုိ႔သည္ ၊ သုသုခံ - အလြန္႔အလြန္ ခ်မ္းသာစြာ ၊ ဇီ၀ါမ ၀တ - အသက္ရွင္ၾကရေပကုန္စြတကား။
တသၼာ - ထုိ႔ေၾကာင့္ ၊ ေ၀ရိေနသု - ရန္ျပဳ၍ ေနၾကေသာ ၊ မႏုေႆသု - လူတုိ႔၏အလယ္၌ ၊ မယံ - ငါတုိ႔တစ္ေတြသည္ ၊ အေ၀ရိေနာ - မည္သူ႔ကုိမွ် ရန္မျပဳၾကပါပဲ ၊ ၀ိဟရာမ - ေနလုိက္ၾကပါကုန္စုိ႔တကား။
- နဟိ ေ၀ေရန ေ၀ရာနိ ၊
သမၼႏၲိဓ ကုဒါစနံ ၊
အေ၀ေရန စ သမၼႏၲိ ၊
ဧသ ဓေမၼာ သနႏၲေနာ ။
ေ၀ရာနိ - ရန္တုိ႔သည္ ၊ ေ၀ေရန - ရန္တုန္႔မူသျဖင့္ ၊ ကုဒါစနံ - မည္သည့္အခါမွ် ၊ နသမၼႏၲိ - မၿငိမ္းႏုိင္ေလၾကကုန္ ။
ေ၀ရာနိ - ရန္တုိ႔သည္ ၊ အေ၀ေရန - ေမတၱာျဖင့္ တုန္႔ျပန္မွသာလွ်င္ ၊သမၼႏၲိ - ၿငိမ္းၾကေလကုန္၏ ။
ဧသဓေမၼာ - ဤသေဘာသည္ ၊ သနႏၲေနာ - ကမၻာဦးလူတုိ႔ က်င့္သုံးၾကတဲ့ သနႏၲနဓမၼ ကမၻာ့ ေရွးေဟာင္းတရား ျဖစ္ပါေပသတည္း ။

သီတဂူ စန္းလပမာ ခ်မ္းျမသာယာ ရွိၾကပါေစ ။
သတၱေလာကတစ္ခုလုံး ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ကင္းၿငိမ္းပါေစ ။


အဓိပတိ ဆရာေတာ္
သီတဂူဗုဒၶတကၠသိုလ္
၁၃၅၈ - ခု၊ မဟာသမယေန႔